Mất 2 chân làm chân giả có đi được không?

Mất hai chân có còn đi lại được không? Đây là nỗi băn khoăn lớn của nhiều người khi đối mặt với biến cố mất mát nghiêm trọng về thể chất. Việc phục hồi khả năng đi lại không chỉ là ước mơ, mà hoàn toàn khả thi với sự phát triển của công nghệ chân giả hiện đại. Đặc biệt, với sự kết hợp giữa thiết kế cá nhân hóa, phục hồi chức năng bài bản và hỗ trợ tâm lý – người mất hai chân hoàn toàn có thể lấy lại khả năng di chuyển độc lập. Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ khả năng đi lại với chân giả hai bên, các yếu tố ảnh hưởng và lời khuyên từ chuyên gia. Nếu bạn đang tìm kiếm hy vọng và giải pháp thực tế – hãy đọc tiếp.

Khả năng đi lại với chân giả hai bên

Việc đi lại sau khi mất cả hai chân là hoàn toàn khả thi, dù quá trình phục hồi đòi hỏi nỗ lực lớn và thiết bị hỗ trợ phù hợp. Dưới đây là các khía cạnh chuyên môn giúp làm rõ mức độ đi lại được của người mang chân giả hai bên:

Mức tiêu hao năng lượng và giới hạn thể chất

Theo các nghiên cứu phục hồi chức năng, người mất hai chân trên đầu gối (bilateral above-knee amputees) tiêu tốn năng lượng gấp 3–5 lần người bình thường khi đi bộ.

Việc sử dụng khớp gối giả đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa khớp háng, hông và cột sống, đặc biệt ở người lớn tuổi hoặc có sức cơ yếu.

Tiềm năng phục hồi tốt ở trẻ nhỏ

Với trẻ em từ 12 đến 60 tháng tuổi, việc được can thiệp sớm bằng khớp gối nhân tạo và phục hồi chức năng bài bản giúp trẻ có khả năng đi lại gần như bình thường.

Thần kinh vận động linh hoạt và khả năng thích nghi cao là yếu tố thuận lợi trong việc rèn luyện dáng đi tự nhiên từ sớm.

Yếu tố cơ – khớp chi phối dáng đi

Trong trường hợp không còn khớp gối, khớp háng đóng vai trò chủ lực để xoay và đưa chân về phía trước, tạo lực đẩy khi bước đi.

Người dùng cần sức mạnh cơ hông ổn định, khả năng giữ thăng bằng tốt và kiên trì tập luyện để đạt hiệu quả đi lại độc lập.

Dù thách thức lớn hơn so với người mất một chân, nhưng với sự hỗ trợ từ công nghệ chân giả hiện đại (có thể tích hợp cảm biến hoặc khớp điện tử), kết hợp với chương trình tập phục hồi đúng lộ trình, người mất hai chân vẫn có thể phục hồi chức năng đi lại độc lập – từng bước xây dựng lại cuộc sống chủ động hơn.

Các yếu tố quyết định khả năng đi lại

Khả năng phục hồi đi lại với chân giả hai bên phụ thuộc vào nhiều yếu tố phối hợp, từ công nghệ thiết bị cho đến phục hồi chức năng và đặc điểm cá nhân của người dùng.

1. Công nghệ chân giả

Những tiến bộ trong khớp gối vi xử lý (microprocessor knee) và khớp chân có động cơ trợ lực (powered prosthesis) đã cải thiện đáng kể sự mượt mà và tự nhiên của bước đi. Khớp gối microprocessor liên tục thu nhận dữ liệu từ cảm biến tốc độ, góc gối và lực tác động để điều chỉnh mức cản thủy lực phù hợp, giúp người dùng có thể đi nhanh, leo cầu thang và đi dốc an toàn hơn so với khớp gối cơ học truyền thống.

2. Độ tuổi & tình trạng sức khỏe

Trẻ nhỏ: Khả năng thích nghi vận động cao, thần kinh và cơ thể đang ở giai đoạn “plasticity” nên dễ học đi với chân giả hơn. Các nghiên cứu cho thấy trẻ can thiệp sớm sẽ có dáng đi gần giống bình thường hơn khi trưởng thành .

Người lớn tuổi: Cần sức khỏe thể chất tốt, đặc biệt là sức mạnh cơ hông, cơ lưng và khả năng thăng bằng, để chịu đựng trọng lượng chân giả và phối hợp bước đi. Những người có bệnh lý kèm theo (tim mạch, xương khớp) cần đánh giá kỹ trước khi phục hình.

3. Chương trình luyện tập & phục hồi chức năng

Một kế hoạch phục hồi chức năng bài bản, kết hợp vật lý trị liệu, tập thăng bằng và tập cơ lõi, giúp người dùng cải thiện dáng đi, gia tăng sức mạnh và giảm nguy cơ té ngã. Các bài tập như đi bộ chậm với khung song song, chuyển trọng lượng đều lên hai chân giả và tập bước lên cầu thang được chứng minh giúp tăng độ ổn định.

4. Các yếu tố hỗ trợ khác

Thiết bị hỗ trợ: Khung tập đi, nạng hoặc xe lăn dùng trong giai đoạn đầu để giảm áp lực và mất thăng bằng.

Chân giả năng lượng trợ: Sử dụng pin và động cơ nhỏ điều khiển cảm biến, hỗ trợ động tác bước lên, bước xuống – phù hợp với người cần đi bộ bền bỉ, lâu dài.

Tổng hợp lại, để người mất hai chân có thể đi lại được với chân giả hai bên, cần lựa chọn công nghệ phù hợp, chuẩn bị thể chất tốt, tuân thủ chương trình phục hồi và sử dụng đúng các dụng cụ hỗ trợ trong từng giai đoạn.

Trải nghiệm đi lại thực tế

Trẻ em mất hai chân trên đầu gối

Các nghiên cứu và báo cáo thực tế từ các trung tâm phục hình cho thấy, trẻ được can thiệp sớm với khớp gối hoạt động cơ học (mechanical knee joints) có dáng đi ít lệch hơn và học cách bước đi gần giống trẻ bình thường. Khi sử dụng khung tập và nạng hỗ trợ kết hợp khớp gối phù hợp, các em có thể tự tin đi bộ ngắn quanh nhà hoặc sân trường chỉ sau vài tuần luyện tập.

Người lớn mất hai chân

Khả năng cơ bản: Người lớn thường phục hồi khả năng đi bộ quãng ngắn, có thể leo cầu thang với tốc độ chậm và nỗ lực lớn hơn do phải dùng lực cơ hông và cột sống để xoay khớp gối giả.

Thách thức: Bước đi ban đầu thường mệt mỏi và tiêu hao năng lượng nhiều, khiến nhiều người chỉ di chuyển trong nhà hoặc khoảng cách ngắn ngoài trời.

Tiến bộ với công nghệ: Khi sử dụng khớp gối và cổ chân nhân tạo có động cơ trợ lực (powered knee & ankle), nhiều người đã đạt được chức năng gần như bình thường, bao gồm leo cầu thang liên tục, đi trên địa hình dốc và tham gia sinh hoạt hàng ngày mà không cần khung hay nạng hỗ trợ.

Dù trải nghiệm có khác nhau theo độ tuổi và loại khớp giả, việc can thiệp sớm, lựa chọn khớp phù hợp và tuân thủ chương trình luyện tập là chìa khóa giúp người mất hai chân có thể đi lại độc lập nhất có thể. Nếu bạn hoặc người thân đang cân nhắc phục hình chi dưới, hãy liên hệ Chỉnh hình Việt Đức để được tư vấn công nghệ và lộ trình phục hồi cá nhân hóa.

Lời khuyên & hướng đi cho người mất hai chân

Lựa chọn chân giả phù hợp

• Ưu tiên khớp gối microprocessor hoặc powered knee & ankle để có phản hồi chuyển động tức thì, giảm công sức khi bước và leo cầu thang.
• Tham khảo ý kiến chuyên gia chỉnh hình để cân nhắc giữa tính năng, trọng lượng và chi phí, từ đó chọn thiết bị tối ưu cho lối sống và mục tiêu vận động của bạn.

Cam kết với chương trình phục hồi chức năng

• Xây dựng lộ trình luyện tập bài bản dưới sự hướng dẫn của chuyên viên vật lý trị liệu:
• Bài tập cơ hông (hip abduction, extension) để gia tăng sức mạnh vùng lõi.
• Bài tập thăng bằng trên bề mặt phẳng, bước lên bậc thấp, chuyển trọng tâm đều hai chân.
• Tập dựng dáng đi với chân giả, bắt đầu từ tốc độ chậm, sau dần tăng độ khó và quãng đường.

Chuẩn bị tinh thần & sức khỏe

• Hiểu rằng học đi với hai chân giả là hành trình dài, đòi hỏi kiên nhẫn và quyết tâm cao.
• Duy trì thể lực tổng quát bằng các hoạt động như đi bộ hỗ trợ, bơi lội hoặc yoga, giúp tăng sức bền và linh hoạt khớp háng – cốt lõi cho dáng đi ổn định.

Sử dụng thiết bị hỗ trợ bổ sung

• Giai đoạn đầu, nên dùng khung tập đi (walker) hoặc cặp nạng chống để giảm áp lực, giữ thăng bằng.
• Khi đã vững, dần chuyển sang gậy trợ bước hoặc không dùng thiết bị phụ trợ, tùy theo khả năng và độ an toàn.

Với sự kết hợp giữa công nghệ chân giả hiện đại, phục hồi chức năng bài bản và ý chí kiên định, việc đi lại trở lại sau mất hai chân hoàn toàn nằm trong tầm tay. Việc mất hai chân không đồng nghĩa với việc mất đi tự do vận động – với công nghệ chân giả hiện đại, bạn hoàn toàn có thể đi lại, sinh hoạt và hòa nhập cộng đồng.

Chọn lựa thiết bị phù hợp kết hợp luyện tập phục hồi chức năng bài bản và tinh thần kiên định, sẽ giúp mở ra cơ hội đi lại độc lập.
Tinh thần lạc quan, chuẩn bị sức khỏe tổng thể và sử dụng thiết bị hỗ trợ ban đầu sẽ là nền tảng để bạn tiến những bước đi đầu tiên an toàn và vững chắc. Chỉnh hình Việt Đức tự hào đồng hành cùng bạn trong mỗi giai đoạn phục hồi, từ tư vấn chọn chân giả đến huấn luyện vận động.

Hãy liên hệ ngay với Chỉnh hình Việt Đức để được tư vấn miễn phí và nhận giải pháp phục hình chân giả tối ưu, giúp bạn lấy lại niềm tin và bước tiếp hành trình cuộc sống.